Liên bang Mỹ đang đối mặt với cuộc tranh cãi không ngừng giữa hai đảng phái về ngân sách cho năm tài chính 2024. Nếu không thể thông qua dự luật chi tiêu tạm thời trước ngày 30 tháng 9, chính phủ liên bang Mỹ sẽ phải đóng cửa và ngừng hoạt động từ ngày 1 tháng 10. Điều này sẽ là cuộc khủng hoảng đóng cửa chính phủ Mỹ tiếp theo kể từ tháng 1 năm 2019, với khả năng tạm thời ngừng hoạt động lên tới gần 50% và có thể ảnh hưởng đến việc bán vũ khí cho Đài Loan.
Cùng lúc đó, Bộ Tài chính Mỹ cũng công bố dữ liệu mới nhất, tổng số nợ công của Mỹ đã vượt qua 33 nghìn tỷ đô la Mỹ, một lần nữa lập kỷ lục mới, làm tăng thêm nỗi lo ngại về tình hình tài chính tại Mỹ với mọi người ở ngoài.
Theo Reuters, năm tài chính của chính phủ liên bang Hoa Kỳ kết thúc vào ngày 30 tháng 9 hàng năm, có nghĩa là Quốc hội phải đạt được thỏa thuận ngân sách cho năm 2024 trước ngày 1 tháng 10. Tuy nhiên, hiện vẫn còn 12 dự luật dự toán cung cấp quỹ cho chính phủ chưa được Quốc hội thông qua. Nếu Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa không thể đạt được thỏa thuận trước ngày 30 tháng 9, thông qua dự luật dự toán tạm thời, có thể dẫn đến việc đóng cửa chính phủ liên bang của Hoa Kỳ.
Lần cuối cùng chính phủ liên bang Mỹ đóng cửa đã xảy ra vào ngày 22 tháng 12 năm 2018, khi người đương nhiệm là Tổng thống Trump, từ chối ký vào dự luật chi tiêu không bao gồm việc xây tường biên giới giữa Mỹ và Mexico, do đó dẫn đến việc chính phủ đóng cửa, ngừng hoạt động, cho đến ngày 25 tháng 1 năm 2019 mới hoàn toàn khôi phục.
Trong tháng 6 năm nay, Mỹ đã trải qua cuộc khủng hoảng “giới hạn nợ” (Debt Limit), và hai đảng đã cuối cùng đạt được sự đồng thuận về việc nâng cao giới hạn nợ ở phút cuối cùng. Nếu lúc đó mức giới hạn nợ không được nâng lên, chính phủ Mỹ sẽ không thể tiếp tục đầu tư vào các khoản vốn thông qua việc phát hành trái phiếu, dẫn đến việc chính phủ không thể hoạt động bình thường.
Phó trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách vấn đề bán vũ khí, Mira Resnick, đã tuyên bố trong một phiên điều trần tại Quốc hội ngày 19 rằng: “Mỹ đang làm hết sức để tăng tốc việc chuyển giao vũ khí và vật tư cho Đài Loan nhằm thực hiện chính sách dài hạn của Mỹ trong việc duy trì hòa bình và ổn định hai bên eo biển Đài Loan”. Tuy nhiên, trạng thái “chính phủ đóng cửa” có thể ảnh hưởng đến việc vận chuyển vũ khí quốc tế của Mỹ, bao gồm tiến độ bán vũ khí cho Ukraina và Đài Loan.
Phát ngôn viên của Tòa nhà Pentagon, Chris Sherwood, cũng cho biết trong tuyên bố rằng việc chính phủ “đóng cửa” có thể ảnh hưởng đến việc vận chuyển vũ khí cho Ukraine, bởi vì việc giao hàng vật liệu quốc phòng, dịch vụ và đào tạo “có thể bị ảnh hưởng do nhân viên nghỉ phép và Bộ Quốc phòng đình công”.
Hạ viện Mỹ ban đầu dự kiến tổ chức phiếu bầu hình thức vào ngày 19 để thông qua nghị quyết liên tục (Continuing Resolution) do Đảng Cộng hòa đưa ra, cung cấp “khoản tạm ngân sách” cần thiết cho chính phủ liên bang sau khi ngân sách của năm tài chính hiện tại hết hạn vào ngày 30 tháng 9. Tuy nhiên, do sự bất đồng nội bộ trong Đảng Cộng hòa, cuộc bỏ phiếu cuối cùng đã bị hủy bỏ. Nếu Quốc hội không thể thông qua “dự luật chi tiêu tạm thời” trước nửa đêm ngày 30 tháng 9, chính phủ Mỹ sẽ phải tạm thời đóng cửa một phần.
Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy ủng hộ dự luật này. Khi được hỏi về việc bỏ phiếu, McCarthy nói với các phóng viên: “Tôi chỉ đang xem xét lại; chúng tôi cho phép mọi người cùng thảo luận”. Về thời điểm sẽ biểu quyết dự luật này tại toàn Hạ viện, ông cho biết sẽ sớm thực hiện.
Nếu chính phủ thực sự đóng cửa, chính phủ liên bang Mỹ sẽ ngừng hoạt động và dịch vụ của hầu hết các cơ quan chính phủ, và yêu cầu tất cả nhân viên chính phủ không cần thiết nghỉ không lương. Mặc dù sau khi dự luật cấp ngân sách được thông qua và chính phủ khôi phục hoạt động, tất cả các hoạt động và dịch vụ bị gián đoạn sẽ được khởi động lại, nhưng trong quá trình tạm dừng này, vẫn sẽ xảy ra tổn thất kinh tế vĩnh viễn.
Theo tính toán của Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO), lần cuối cùng chính phủ đóng cửa đã gây ra thiệt hại vĩnh viễn 3 tỷ đô la Mỹ. Tuy nhiên, Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ cũng thừa nhận rằng, nhiều hậu quả gián tiếp khó có thể định lượng, do đó thiệt hại thực sự có thể nghiêm trọng hơn.
