Rao bán tràn lan
Theo ghi nhận của PV Lao Động, dù chính sách của TikTok Shop không hỗ trợ các sản thuốc lá điện tử. Tuy nhiên, với chiêu thức lách luật bằng cách đổi tên sản phẩm, những mặt hàng thuốc lá mới này vẫn ngang nhiên được quảng cáo, mua bán.
Cụ thể, một tài khoản bán hàng mang tên “Thế giới PodChxx Hà Nội” bán nhiều mặt hàng có tên “Xịt thơm miệng” với đủ các vị từ kem vani, xoài phô mai, đào, cam xoài,… với mức giá từ 500 – 600.000 đồng/sản phẩm. Tuy nhiên toàn bộ từ hình ảnh vỏ hộp đến sản phẩm đều thể hiện rõ ràng là thuốc lá điện tử.
Một tài khoản khác có tên “Vivu Vape” còn đội lốt cho thuốc lá điện tử dưới mác “bàn chải điện”. Trang này rao bán “Bàn chải điện dành cho người lớn” với mức giá từ 634.000 – 884.000 đồng. Phụ kiện bao gồm thân máy, 2 đầu lọc, 1 dây sạc đều là những thành phần quen thuộc của thuốc lá điện tử.
“Không kiểm tra hàng nhé anh em” – chủ trang “Vivu Vape” nhắn với khách hàng của mình.
Ngoài ra, theo ghi nhận của PV, trên TikTok Shop cũng đang bày bán tràn lan các loại tinh dầu cho thuốc lá điện tử. Cũng dưới mác “tinh dầu xịt thơm miệng”, những loại tinh dầu đủ hương vị trái cây, được quảng cáo có nguồn gốc Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc,… Tuy nhiên, không có bất cứ giấy tờ nguồn gốc nào được đưa ra để khách hàng có thể kiểm chứng.
Vũ Nam Tước (29 tuổi, quận Cầu Giấy, Hà Nội) – một người hút thuốc lá điện tử nhiều năm – cho biết rất ít khách mua tìm hiểu kỹ về nguồn gốc mặt hàng này.
“Ít người biết và cũng không quan tâm, họ cứ mua về hút thích là được. Còn thị trường hiện nay không thể kiểm chứng được, có nơi quảng cáo là chính hãng hay xuất xứ Nhật, Mỹ nhưng cũng không biết thế nào. Nhưng rẻ không phải là tốt đâu, nguy cơ cháy nổ đầy ra” – Vũ Nam Tước chia sẻ với PV.
Như vậy, có thể thấy, từ việc bán trên các trang web, nền tảng mạng xã hội đã quen mặt như Facebook, Zalo, giờ đây giới buôn thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng đang chọn TikTok Shop như một kênh bán hàng chủ lực.
Theo tìm hiểu, sở dĩ TikTok Shop được ưa chuộng là bởi đây là một thành phần của TikTok – nền tảng chia sẻ video ngắn hàng đầu hiện nay, có lượng người dùng đông đảo.
Khi người dùng xem các video ngắn sẽ thấy hiện trực tiếp link mua hàng trên đó. Người mua sẽ dễ dàng tìm hiểu được đầy đủ các thông tin chi tiết của sản phẩm như về giá, lượt mua, đánh giá,… Ngoài ra TikTok Shop còn có nhiều ưu đãi giảm giá đến người mua có được mức giá rẻ hơn cho sản phẩm.
Cần sớm có chế tài quản lý
Câu chuyện quản lý của thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng đã xuất hiện từ nhiều năm qua nhưng đây vẫn là lỗ hổng lớn.
Bộ Công Thương hiện đang trình Chính phủ dự thảo Nghị định của Chính phủ thay thế Nghị định số 67/2013/NĐ-CP và Nghị định 106/2017/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá về kinh doanh thuốc lá, trong đó có nội dung thí điểm kinh doanh thuốc lá mới tại Việt Nam.
Mới đây, trong dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, Bộ Tài chính cho hay, trên thị trường hiện nay đã xuất hiện ngày càng nhiều sản phẩm thuốc lá mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha sử dụng toàn bộ, một phần hoặc không sử dụng nguyên liệu từ cây thuốc lá, mặc dù các sản phẩm này đều chưa được phép nhập khẩu và kinh doanh tại Việt Nam.
“Vì vậy, trường hợp mặt hàng này được phép kinh doanh thí điểm theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ thì cần thiết phải có quy định về thuế đối với thuốc lá mới để hạn chế, và định hưởng kịp thời việc tiêu dùng mặt hàng này” – Bộ Tài chính nêu quan điểm.
Trong một hội thảo về vấn này, ông Đoàn Ngọc Toàn – Phó Đội trưởng Đội Kiểm soát Chống buôn lậu Hàng giả và Bảo vệ Quyền sở hữu Trí tuệ, Cục Điều tra Chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính – khẳng định: “Thuốc lá điện tử, thuốc lá thế hệ mới dù gì cũng đã xuất hiện tại Việt Nam. Vì vậy chúng ta nên tạo ra một hành lang pháp lý làm sao cho thống nhất, đồng bộ, để các cơ quan thực thi pháp luật như chúng tôi có căn cứ để thực thi nhiệm vụ”.
Ông Kiều Dương – Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách pháp chế, Tổng cục Quản lý thị trường, Bộ Công thương – cũng cho rằng không nên tiếp cận theo hướng không quản được thì cấm mà phải tìm được cách quản lý thuốc lá mới, có khung pháp luật phù hợp để điều chỉnh, đảm bảo phát triển theo đúng hướng chúng ta mong muốn.
