Ngày 17.5, Sở Y tế tỉnh Lào Cai cho biết, kết quả mẫu kiểm nghiệm liên quan đến vụ ngộ độc ở huyện Bảo Thắng cho thấy, mẫu rượu ngâm củ thương lục và mẫu củ thương lục đều phát hiện độc tố Phytolaccatoxin.
Phytolaccatoxin là chất độc có trong tất cả các bộ phận của cây, khi ăn phải lượng nhiều sẽ có cảm giác tê môi, đầu lưỡi, đau bụng, vã mồ hôi, giãn đồng tử, tăng tiết đờm nhớt, nôn mửa, tụt huyết áp, co giật, liệt hô hấp, hôn mê và có thể tử vong nếu không cấp cứu kịp thời.
Theo Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Lào Cai, thương lục là loại cây thảo sống lâu năm. Cây có chiều cao trung bình khoảng 1,5m. Thân cây hình trụ nhẵn, không có lông, ít phân nhánh có màu xanh lục hoặc pha đỏ tím. Lá to, mọc so le với phiến lá hình trứng tròn, có cuống.
Rễ củ thương lục mập, có nét giống củ nhân sâm nên dễ nhầm lẫn. Quả mọng, có màu đỏ tím. Trong Đông y, cây thương lục có thể dùng làm thuốc chữa một số bệnh nhưng phải dùng theo hướng dẫn của thầy thuốc.
Trước đó vào cuối tháng 4.2023, gia đình ông T.K.P tổ chức ăn uống cho 11 người ăn. Bữa cỗ gồm 8 món chính: Thịt ngan, thịt gà, thịt lợn, giò lợn, rau ngót, tiết canh ngan, rượu ngâm củ cây thương lục và rượu trắng.
Trong bữa ăn, có 3 người uống rượu ngâm củ thương lục do gia đình tự trồng và ngâm. Sau khi uống vài chén nhỏ, 3 người đều có biểu hiện đau bụng, buồn nôn, nôn, đi ngoài, mắt mờ nên được đưa vào viện cấp cứu. May mắn, không có trường hợp tử vong.
Trước đó, tại huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang cũng xảy ra vụ ngộ độc do uống rượu thuốc tự ngâm từ các loại cây khiến 2 người đàn ông tử vong.
Tại Điện Biên, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cũng vừa tiếp nhận các trường hợp ngộ độc do uống nhầm rượu ngâm củ ấu tàu. Sau một giờ, bệnh nhân có các biểu hiện như nôn nhiều, tê lưỡi… Khi nhập viện, bệnh nhân được chẩn đoán là bị ngộ độc aconitin với tình trạng rối loạn nhịp tim nặng.
Để không bị ngộ độc do độc tố tự nhiên, ngành y tế khuyến cáo người dân tuyệt đối không ăn các loại động, thực vật lạ; không tự ý sử dụng thuốc nam, thuốc đông y khi chưa có hướng dẫn của thầy thuốc; rượu ngâm (rượu thuốc) không nên uống nhiều.
Khi có dấu hiệu ngộ độc thực phẩm xảy ra, cần lưu giữ và bảo quản toàn bộ thức ăn đã ăn để phục vụ điều tra, tuyệt đối không sử dụng khi chưa có ý kiến của cơ quan chức năng. Bệnh nhân có biểu hiện ngộ độc cần được đưa đến ngay cơ sở y tế gần nhất.
Theo thống kê của Bộ Y tế, nguyên nhân các vụ ngộ độc từ rượu trắng không rõ nguồn gốc, xuất xứ chiếm khoảng 42%; rượu ngâm cây “thuốc” chiếm khoảng 36%; rượu ngâm động vật và phủ tạng, như: Ong đất, tắc kè, mật động vật các loại là khoảng 10%. Đây là một lời cảnh báo cho những người có sở thích uống rượu ngâm không rõ nguồn gốc.
