Theo thống kê, hiện hơn 600 nghìn tỉ đồng đang nằm trong bất động sản loại hình condotel, officetel, shophouse và biệt thự nghỉ dưỡng khắp cả nước. Dù tổng giá trị tài sản rất lớn nhưng đến nay, hầu hết sản phẩm bất động sản nghỉ dưỡng đều chưa được cấp chứng nhận quyền sở hữu (sổ đỏ) cho nhà đầu tư thứ cấp.
Mới đây, Nghị định 10/2023/NĐ-CP của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 20.5. Trong đó, bổ sung quy định cấp sổ đỏ công trình theo mục đích sử dụng đất thương mại, dịch vụ cho công trình xây dựng có sử dụng vào mục đích lưu trú, du lịch theo quy định của pháp luật về du lịch trên đất thương mại, dịch vụ.
Chia sẻ với PV, luật sư Nguyễn Huy An (Đoàn luật sư TP. Hà Nội) cho biết, condotel là một công trình xây dựng thực hiện chức năng của một cơ sở lưu trú. Nghị định 43 trước đây đã quy định về điều kiện để chứng nhận quyền sở hữu cho người mua condotel. Cụ thể, Điều 32 của Nghị định 43 quy định về điều kiện “Chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng không phải là nhà ở” ngay sau Điều 31 là “Chứng nhận quyền sở hữu nhà ở”.
Theo luật sư An, thực tế cho thấy, cho dù điều luật quy định về điều kiện chứng nhận quyền sở hữu cho người mua condotel có cụ thể, chi tiết tới đâu mà điều luật quy định về trình tự, thủ tục cấp Giấy chứng nhận sở hữu cho người mua condotel vẫn còn chung chung, mơ hồ thì các cơ quan chức năng cũng chưa thể “tự tin” cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu cho người mua Condotel được. Đây chính là một trong những nút thắt, những vướng mắc đặt ra cho Nghị định 10 phải giải quyết.
Tại tọa đàm tháo gỡ những điểm nghẽn cho thị trường bất động sản năm 2023 mới đây, liên quan đến việc quản lý loại hình condotel, ông Trần Xuân Lượng – tiến sĩ chuyên ngành Bất động sản (Đại học Kinh tế Quốc dân) – cho hay, condotel là sản phẩm mới của loại hình bất động sản. Chúng ta phải thừa nhận, chấp nhận loại hình này bởi đây là thực tiễn.
Tuy nhiên, làm thế nào để loại hình này tồn tại và phát triển được và phù hợp với xu thế của thời đại. Phần lớn condotel xây trên đất thương mại dịch vụ với thời gian 50-70 năm chứ không phải lâu dài.
Tiến sĩ Lượng nói rằng, trước đây, do chưa có hành lang pháp lý nên dẫn đến mâu thuẫn cấp sổ cho loại hình này. Khi Nghị định 10 có hiệu lực, bổ sung quy định cấp giấy chứng nhận cho loại hình này thì chuyện gì sẽ xảy ra?.
“Nếu những căn hộ chưa cấp sổ thì quyền của chủ đầu tư còn nguyên và có thể quản trị được giá trị bất động sản này. Còn nếu đã cấp sổ rồi thì mỗi khách hàng cầm một sổ, vậy làm thế nào để vận hành” – ông Lượng tỏ ra lo ngại.
Theo vị này, cũng giống như đất nông nghiệp hiện để manh mún, hoang hóa lãng phí, sắp tới nhà nước tháo gỡ bằng cách mở ngân hàng đất nông nghiệp. Do đó, để khai thác vận hành có hiệu quả loại hình condotel, cần có “ngân hàng cho condotel”.
“Phải có người đứng ra gom lại tất cả sổ đó để cho các nhà vận hành chuyên nghiệp, những đơn vị có chuyên môn vận hành loại hình này thì mới hiệu quả được. Nếu không, những loại hình này sẽ ‘nằm chết’ và dẫn đến hệ lụy lâu dài” – ông Lượng nhấn mạnh thêm.
