Cựu Ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger 99 tuổi nói với CBS News trong một cuộc phỏng vấn được phát sóng hôm 7.5: “Bây giờ Trung Quốc đã tham gia đàm phán, tôi nghĩ rằng xung đột sẽ đi đến hồi kết vào cuối năm nay. Đến lúc đó, chúng ta sẽ nói về các quá trình đàm phán và thậm chí là các cuộc đàm phán thực tế”.
Với việc công bố “Lập trường về giải pháp chính trị cho cuộc khủng hoảng Ukraina” vào tháng 2, Trung Quốc đã thể hiện mình là một trung gian hòa giải tiềm năng giữa Nga và Ukraina. Tuy nhiên, kế hoạch của Trung Quốc đã bị Mỹ và EU bác bỏ hoàn toàn.
Trong khi Tổng thống Nga Vladimir Putin mô tả một vài trong số 12 điểm của kế hoạch này là “phù hợp” với quan điểm của Mátxcơva, Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky chỉ hoan nghênh một số điểm của kế hoạch, nhưng khẳng định sẽ không thỏa hiệp với Nga dưới bất kỳ hình thức nào.
Việc Tổng thống Zelensky từ chối đàm phán với chính phủ của Tổng thống Putin – nhà lãnh đạo Ukraina đã cấm liên lạc với Điện Kremlin trong một sắc lệnh vào tháng 10 năm ngoái – chỉ là một chướng ngại vật mà Trung Quốc hoặc bất kỳ bên trung gian tiềm năng nào khác phải đối mặt.
Nga coi cuộc xung đột ở Ukraina là một cuộc chiến ủy nhiệm giữa nước này và NATO, và Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov hôm 5.5 nói rằng bất kỳ cuộc đàm phán nào sẽ không được tổ chức “với Tổng thống Zelensky, mà trực tiếp với chủ nhân của ông”.
Tại Washington, chính quyền của Tổng thống Joe Biden tuyên bố công khai rằng Ukraina phải quyết định khi nào nên tìm kiếm hòa bình. Tổng thống Biden cho biết tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraina “chừng nào còn cần” để đạt được mục tiêu. Trong số những mục tiêu này có việc giành lại Crimea – bán đảo sáp nhập Nga từ năm 2014. Các nhà lãnh đạo quân sự Mỹ công khai thừa nhận, khả năng điều này xảy ra là rất mong manh.
Năm ngoái, Kiev bất bình với cựu Ngoại trưởng Kissinger khi ông gợi ý Ukraina nên chấp nhận quay trở lại “nguyên trạng trước xung đột” hoặc từ bỏ yêu sách lãnh thổ đối với Crimea và trao quyền tự trị cho Cộng hòa Nhân dân Donetsk và Lugansk, nhân danh hòa bình. Kể từ đó, ông Kissinger gợi ý rằng những vùng lãnh thổ này trở thành cơ sở đàm phán sau khi ngừng bắn và Nga rút quân.
Mátxcơva nhiều lần tuyên bố sẵn sàng đàm phán với Kiev nhưng chỉ khi Ukraina “công nhận thực tế”, bao gồm cả tình trạng mới của các tỉnh Donetsk, Lugansk, Kherson và Zaporizhzhia là một phần của Nga. Nếu không, Điện Kremlin tuyên bố, Nga sẽ giải quyết xung đột bằng biện pháp quân sự.
