Sau động thái tăng lãi suất thêm 0,25%, Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (FED) Jerome Powell đã gợi ý đây có thể là lần cuối cùng, nhưng không tuyên bố chiến thắng trong cuộc chiến chống lạm phát.
Vị lãnh đạo vẫn để ngỏ khả năng tiếp tục tăng chi phí đi vay nếu lạm phát vẫn “ngoan cố” hơn họ mong đợi, đồng thời đẩy lùi kỳ vọng của thị trường rằng FED sẽ cắt giảm lãi suất vào cuối năm nay. Ông đề xuất có thể tạm dừng chiến dịch thắt chặt vào tháng 6 này để đánh giá tác động của chính sách tiền tệ đến nền kinh tế Mỹ.
Mark Zandi, nhà kinh tế trưởng của Moody’s Analytics, cho biết: “Giả sử dữ liệu phù hợp với dự báo của họ, thì chúng ta đã thấy đợt tăng lãi suất cuối cùng. Tỉ lệ FED sẽ phải dừng là rất cao.”
Các nhà hoạch định chính sách đã nâng lãi suất lần thứ 10 kể từ đầu năm ngoái, đưa lãi suất chuẩn của FED lên trên 5%. Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) cho biết trong một tuyên bố được đưa ra sau cuộc họp rằng họ “sẽ theo dõi chặt chẽ thông tin đến và đánh giá tác động đối với chính sách tiền tệ”.
Vào tháng 3, FOMC từng dự đoán “có thể bổ sung một số chính sách phù hợp”. Lần này, FOMC sẽ tính đến các yếu tố khác nhau “trong việc xác định mức độ phù hợp của việc củng cố chính sách bổ sung”.
Kathy Bostjancic, nhà kinh tế trưởng của Nationwide, cho biết: “Có xu hướng thắt chặt vừa phải nhưng tôi nghĩ họ sẽ tạm dừng một thời gian. Điều này sẽ mang lại sự linh hoạt nếu họ cần tăng lãi suất một lần nữa”.
Chủ tịch FED Powell nhấn mạnh: việc tăng lãi suất – vốn đã nâng lãi suất lên mức cao nhất kể từ năm 2007 – đã nhận được nhiều đồng thuận.
“Tỉ lệ đồng thuận mức tăng 25 điểm cơ bản là rất lớn trên toàn hội đồng. Mọi người đã nói về việc tạm dừng nhưng không nhiều tại cuộc họp này” – ông nói, nhưng cho biết thêm FED “gần kết thúc điều này hơn là bắt đầu”. Tỉ lệ lãi suất hiện tại đủ cao để đưa lạm phát trở lại mục tiêu 2% của FED hay không sẽ là một “đánh giá đang diễn ra” dựa trên dữ liệu sắp tới.
Người đứng đầu Cục Dự trữ Liên bang cũng mạnh mẽ bác bỏ kỳ vọng của giới đầu tư rằng các quan chức sẽ cắt giảm chi phí vay vào cuối năm vì lạm phát sẽ giảm chậm. Thông điệp này cho thấy các quan chức sẽ không lùi bước trong cuộc chiến chống lạm phát ngay cả khi nền kinh tế Mỹ bắt đầu chùn bước dưới sức nặng của các điều kiện tín dụng thắt chặt hơn.
Ông Powell thông tin, kết quả khảo sát ý kiến của quan chức FED là “nhất quán rộng rãi” với những gì dữ liệu khác đang hiển thị. Các ngân hàng đã bắt đầu thắt chặt các điều kiện cho vay vào năm ngoái, nhưng sự sụp đổ của SVB và các công ty tín dụng khác đã làm trầm trọng thêm tình hình.
“Dữ liệu trong ngành ngân hàng sẽ cho thấy hoạt động cho vay vẫn tiếp tục tăng, nhưng tốc độ đang chậm lại” – Chủ tịch FED cho hay.
Chính sách chống lạm phát của FED trong năm qua đã gây áp lực lên các tổ chức tài chính, dẫn đến sự sụp đổ ngân hàng lớn nhất kể từ năm 2008.
Bốn ngân hàng Mỹ đã phá sản từ đầu tháng 3 với vụ việc gần đây nhất là First Republic. Powell gọi bước đi mới đây của First Republic là một “bước quan trọng để vạch ra một ranh giới” trong tình trạng hỗn loạn của ngân hàng.
Theo 2 nhà kinh tế của Bloomberg Economics Anna Wong và Stuart Paul, FED sẽ tạm dừng tăng lãi suất tại cuộc họp tháng 6. Khi đó, thị trường lao động sẽ có dấu hiệu dịu lại rõ ràng hơn. “Chúng tôi kỳ vọng FED sẽ giữ lãi suất ở mức cao nhất này cho đến quý I/2024 vì lạm phát chỉ giảm rất chậm” – Wong và Paul nêu ý kiến.
Với quan điểm của Chủ tịch Powell, các điều kiện tín dụng chặt chẽ được đưa ra để hạn chế mức lãi suất cao rồi đưa lạm phát trở lại mức mục tiêu 2%. Tuy nhiên, các quan chức không loại trừ khả năng họ có thể phải tăng lãi suất một lần nữa. Dự báo trung bình đưa ra vào tháng 3 cho thấy các nhà hoạch định chính sách đã lường trước được lãi suất tăng lên 5,1% vào cuối năm. Mọi thứ sẽ được quyết định vào tháng 6.
“Tôi nghĩ rằng Powell đã đúng, rất trung thực khi ông ấy nói vẫn chưa đưa ra bất kỳ quyết định nào về việc có tạm dừng hay không. Họ nghĩ rằng khả năng cao sẽ tạm dừng, nhưng họ vẫn chưa thực sự đạt được điều đó” – Cựu Chủ tịch FED New York William Dudley nhận định.
