Ngành lao động không quan tâm đào tạo nghề ngay từ đầu
Năm 2017, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành quyết định phê duyệt Đề án đào tạo nghề, giải quyết việc làm và tổ chức lại cuộc sống của người dân thuộc dự án thu hồi, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cảng hàng không quốc tế Long Thành (gọi tắt là dự án sân bay Long Thành).
Sau khi đề án được phê duyệt, UBND tỉnh Đồng Nai đã giao Sở Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) phối hợp triển khai. Tuy nhiên, đến cuối tháng 7.2022, Sở LĐTBXH tỉnh đã nhận 908 hồ sơ, trong đó có 346 đơn đăng ký đề nghị học nghề (chủ yếu là đăng ký học nghề lái xe ô tô hạng B2) và 562 đơn không có nhu cầu học nghề giải quyết việc làm.
Tuy nhiên, việc đăng ký học lái xe người dân cũng không mặn mà do chỉ được hỗ trợ 3 triệu đồng/khoá, trong khi chi phí thực tế mỗi khoá học thời điểm đó từ 11-15 triệu đồng/khoá học. Theo đánh giá, nhu cầu thực sự đăng ký đào tạo nghề và tìm kiếm việc làm của người dân rất ít.
Sau đó, kiểm toán vào cuộc yêu cầu rà soát xem lại việc thực hiện đề án việc làm cho người dân vùng dự án sân bay Long Thành có trùng lắp với kinh phí hỗ trợ chuyển đổi nghề hai lần cho người làm nông nghiệp hay không. Theo Sở LĐTBXH, điều này cũng khiến quá trình thực hiện phải rà soát kỹ người thụ hưởng, mất nhiều thời gian dẫn đến không thể giải ngân được.
Về vấn đề này, ông Võ Tấn Đức – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai cho rằng, lãnh đạo “tiền nhiệm” của Sở LĐTBXH không quan tâm tới công tác đào nghề ngay từ ban đầu, không phối hợp với huyện Long Thành xuống tận xã khảo sát, phát phiếu điều tra khi nhu cầu đào tạo nghề rất lớn khiến người dân phàn nàn, trong khi dự án hơn 300 tỉ đồng vẫn đang bị “treo” suốt nhiều năm qua.
Cũng theo ông Đức, đối tượng lao động trẻ tuổi có thể giới thiệu việc làm trong các doanh nghiệp, nhà máy ở các khu công nghiệp gần địa bàn, còn lao động lớn tuổi từ 50-60 tuổi, ở nơi ở cũ còn có đất để trồng trọt chăn nuôi, nhưng khi ra nơi ở mới không có đất, do đó cần phối hợp với các trường nghề trên địa bàn để giới thiệu các việc làm phù hợp cho người dân như nấu ăn, trồng cây kiểng, làm nông nghiệp đô thị…
Nhiều người lớn tuổi không có việc làm khi tái định cư
Bà Trần Thị Xuân (73 tuổi), trước đây ngụ tại ấp Suối Trầu 1, xã Bình Sơn. Tại đây vợ chồng bà sinh sống bằng nghề làm rẫy, mỗi năm cũng kiếm được vài trăm triệu đồng để nuôi sống bản thân và tích cóp. Tuy nhiên, từ khi nhường đất làm sân bay Long Thành về ở tại khu B19 – Khu tái định cư Lộc An – Bình Sơn thì bà Xuân cùng chồng trở nên thất nghiệp.
Bà Xuân cho biết thêm, mặc dù chuyển ra tái định cư có các công trình xã hội tốt hơn, đường sá nhà cửa khang trang hơn nhưng do đã lớn tuổi vợ chồng bà không tìm được công việc phù hợp mà chủ yếu ở nhà dọn dẹp nấu nướng phụ giúp con cái. “Bây giờ kinh tế không còn được như trước đây, tiền tiết kiệm thì ăn rồi cũng hết” – bà Xuân lo lắng.
Để triển khai dự án sân bay Long Thành, có hơn 5.000 hộ dân với tổng số hơn 15.500 nhân khẩu trong vùng dự án bị ảnh hưởng. Trong số này, khoảng 9.700 người ở độ tuổi lao động (15-60 tuổi). Đến nay, UBND huyện Long Thành đã bố trí tái định cư cho 3.985 hộ, số còn lại đang được xét duyệt cấp đất tái định cư; có hơn 1.500 căn nhà đã và đang xây dựng tại khu tái định cư Lộc An – Bình Sơn.
Theo Sở LĐTBXH tỉnh Đồng Nai, đề án đào tạo nghề, giải quyết việc làm cho người dân vùng ảnh hưởng sân bay Long Thành được khảo sát, triển khai cùng thời điểm kiểm kê, đo đạc để giải phóng mặt bằng dự án sân bay Long Thành. Mới đây, Sở LĐTBXH tỉnh Đồng Nai đã phối hợp UBND huyện Long Thành tổ chức buổi tuyên truyền phổ biến các chính sách giáo dục, hỗ trợ đào tạo nghề và giải quyết việc làm cho người dân thuộc dự án sân bay Long Thành, thu hút khá đông người dân đến dự.