Thủ đô thứ hai
SCMP đưa tin, các nhà nghiên cứu tham gia vào dự án kéo dài 4 năm cho biết, đề xuất xây dựng thủ đô thứ hai ở Tân Cương nhằm giải quyết các rủi ro địa chính trị và môi trường, tái cân bằng trọng tâm kinh tế của đất nước và tạo ra các cơ hội tăng trưởng mới.
Tân Cương nằm dọc biên giới phía tây của Trung Quốc, cách xa các trung tâm kinh tế và chính trị của đất nước. Đây là khu vực rộng lớn với khí hậu khắc nghiệt, bao gồm nhiệt độ khắc nghiệt, sa mạc khô cằn và cao nguyên ở độ cao lớn.
Khu vực giáp với Tây Tạng này cũng là nơi sinh sống của nhiều nhóm dân tộc thiểu số, bao gồm người Duy Ngô Nhĩ, người Kazakh và người Mông Cổ.
Nghiên cứu không đưa ra nhiều chi tiết về cách thức phân chia các chức năng của thủ đô mới với Bắc Kinh, nhưng cho biết thủ đô mới gần các trung tâm dân cư lớn như Urumqi hoặc Kashgar có thể giúp tăng cường quan hệ với các dân tộc thiểu số và thúc đẩy đoàn kết dân tộc.
Thủ đô thứ hai sẽ trực tiếp xử lý các vấn đề liên quan đến dân tộc thiểu số, điều này sẽ giúp cải thiện giao tiếp và phối hợp giữa chính quyền trung ương và cộng đồng địa phương. Bằng cách thúc đẩy sự hòa nhập và tham gia nhiều hơn của các dân tộc thiểu số, Trung Quốc có thể xây dựng một xã hội hài hòa hơn, mang lại lợi ích cho mọi công dân.
Các nhà nghiên cứu – dẫn đầu là Giáo sư Zhou Wen từ Đại học Phúc Đán ở Thượng Hải và Giáo sư Mi Jun từ Đại học Tứ Xuyên ở Thành Đô – cho biết quy hoạch phù hợp và sự hỗ trợ từ chính quyền trung ương sẽ là chìa khóa để xây dựng một thành phố thủ đô chức năng thứ cấp, có thể thúc đẩy sự phát triển và ổn định của khu vực.
Tăng trưởng kinh tế nhanh chóng của Trung Quốc trong vài thập kỷ qua chủ yếu nhờ lĩnh vực sản xuất định hướng xuất khẩu, tập trung ở các thành phố ven biển như Thượng Hải, Quảng Châu và Thâm Quyến.
Các nhà nghiên cứu cảnh báo, điều này khiến Trung Quốc phụ thuộc nhiều vào thương mại hàng hải để phát triển kinh tế, nhưng cũng khiến nước này dễ bị gián đoạn các tuyến vận tải toàn cầu hoặc xung đột với các cường quốc hải quân khác.
Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra mối đe dọa từ các thảm họa thiên nhiên như bão và mực nước biển dâng cao, có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đối với nền kinh tế và ổn định xã hội của Trung Quốc.
Vì sao là Tân Cương?
Trong bài báo đăng trên tạp chí “Khoa học Xã hội ở Tân Cương” ngày 21.4, các tác giả đề xuất thành lập một thành phố thủ đô thứ hai xung quanh Urumqi hoặc các thành phố lớn khác ở Tân Cương, nơi sẽ đóng vai trò là trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa.
Điều này sẽ giúp thúc đẩy người dân, tài nguyên và dịch vụ công cộng đến vùng tây bắc của đất nước.
Thành phố thủ đô thứ hai được đề xuất cũng sẽ giúp giải quyết các vấn đề như suy thoái môi trường, dân số quá đông và những thách thức khác mà Bắc Kinh với tư cách là thành phố thủ đô duy nhất hiện tại của Trung Quốc phải đối mặt.
Tân Cương cũng là một nút quan trọng trong Sáng kiến Vành đai và Con đường – kế hoạch đầy tham vọng nhằm tăng cường kết nối giữa các châu lục.
Bài báo cho biết Tân Cương là địa điểm lý tưởng cho thủ đô thứ hai, bởi khoảng cách đi bằng đường sắt từ Kashgar đến châu Âu gần hơn so với từ Thượng Hải hoặc Quảng Châu.
Bên cạnh đó, Tân Cương cũng có nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, bao gồm dầu mỏ, khí đốt, than đá và các khoáng sản khác, đồng thời là nơi lý tưởng để phát triển năng lượng sạch như năng lượng mặt trời và năng lượng gió.
Theo các nhà nghiên cứu, những nguồn tài nguyên này có thể được tận dụng để phát triển các ngành công nghiệp chiến lược như sản xuất và chế biến năng lượng, nông nghiệp và sản xuất công nghệ cao.
Các nhà nghiên cứu cho biết, thủ đô thứ hai có thể được thiết kế với cơ sở hạ tầng và tiện nghi hiện đại, giúp thu hút người dân di chuyển và đóng góp cho sự phát triển kinh tế của Tân Cương.
Nhóm dự án lập luận, thủ đô mới có thể giải quyết vấn đề phát triển không đồng đều ở khu vực phía đông và phía tây – một trong những thách thức chính mà Trung Quốc phải đối mặt.
Trước đây đã có những đề xuất khác thúc giục Trung Quốc xây dựng một thủ đô khác, hoặc ít nhất là chuyển một số cơ quan chính phủ đến các thành phố lớn như Thượng Hải, Quảng Châu, Trịnh Châu hoặc Tây An để giảm bớt tắc nghẽn và ô nhiễm ở Bắc Kinh, đồng thời thúc đẩy phát triển khu vực.
Nhưng những đề xuất này chủ yếu đến từ các nhà nghiên cứu cá nhân và không thu hút được nhiều sự chú ý, một phần là do chính phủ lo ngại về các động lực chính trị và những khó khăn về hậu cần.
Nghiên cứu mới là sản phẩm của một dự án nghiên cứu lớn được thành lập vào năm 2019 và được tài trợ bởi Quỹ Khoa học Xã hội Quốc gia Trung Quốc để đánh giá các rủi ro và cơ hội từ Sáng kiến Vành đai và Con đường.
Quỹ Khoa học Xã hội Quốc gia Trung Quốc là một quỹ lớn dành cho nghiên cứu khoa học xã hội ở Trung Quốc. Các dự án của quỹ phải tuân theo quy trình xem xét và đánh giá nghiêm ngặt, do đó có tính tin cậy cao.